Rouw volwassenen

Rouwverwerking bij volwassenen

Verlieservaring

Iedereen maakt ingrijpende verliezen mee: niet alleen door de dood maar ook door het leven. Verlies van het werk, van een huwelijk, van vriendschap, van gezondheid zijn voorbeelden van betekenisvolle verliezen. Ook de verliezen die wij ervaren door de natuurlijke loop van het leven, zoals wanneer de kinderen het ouderlijk huis verlaten of bij het afsluiten van het arbeidzame leven, kunnen ingrijpend zijn. Eén van de ingrijpendste verliezen waarvoor een mens zich geplaatst ziet is het verlies van een dierbare door overlijden.

Het rouwproces

Rouw ontstaat als reactie op het verlies van iemand die een grote betekenis had in het leven van de nabestaande. De pijn van dat gemis is de ‘prijs’ die men betaalt voor de band met de overledene. Rouwenden moeten hun leven opnieuw afstemmen, de geliefde persoon is immers voorgoed weg. Rouwen is om die reden een proces van aanpassen.

Rouwen

Iedereen rouwt op een andere manier. Er is geen draaiboek of recept voor te geven. Wel zijn er een aantal kenmerken die bij bijna alle rouwenden terug te vinden zijn.
Het aanvaarden van de realiteit van het verlies
De realiteit van het overlijden dringt geleidelijk door. Men ‘weet’ dat de dierbare is overleden, maar beseft het op een ander niveau (gevoels/emotioneel niveau) nog niet. In de regel neemt dit proces bij een niet-verwacht overlijden meer tijd. Besef van de onomkeerbaarheid is nodig om de pijn van het gemis te kunnen voelen. Een aspect van de aanvaarding is het innerlijk weten dat hereniging in dit leven niet meer mogelijk is.

Het doorleven van de pijn en het verdriet

Het is onmogelijk om iemand te verliezen van wie je veel hebt gehouden en geen pijn te voelen’, wordt gezegd. Niet altijd is de pijn even groot. In sommige gevallen, bijvoorbeeld bij het overlijden van een ouder op zeer hoge leeftijd kan dit ook met weinig verdriet gepaard gaan. Er hoeft dan ook niet altijd sprake te zijn van veel verdriet of pijn.

Het aanpassen aan een nieuw leven waarin de overledene niet meer aanwezig is

De rouwende moet zich als het ware leren instellen op alle veranderingen. De overledene had wellicht veel betekenissen en functies voor de ander. Hij of zij was een kameraad, een seksuele partner, iemand die het huishouden organiseerde of iemand die misschien het initiatief nam in het contact met anderen. Dit vraagt aanpassing en soms nieuwe vaardigheden. De sociale omgeving reageert anders op een paar dan op een alleenstaande. Een ouder is na de dood van een enig kind voor de maatschappij geen vader of moeder meer. Het gaat hier dus niet alleen om veranderingen in het dagelijks leven maar ook om veranderingen in de wijze waarop de maatschappij naar de nabestaande en de nabestaande naar zichzelf kijkt.

De overledene emotioneel een plaats geven en het oppakken van de draad van het leven

Vroeger dacht men dat een voorwaarde voor een goede verliesverwerking zou zijn dat de band met de overledene werd doorgesneden. Er werd niet meer over gepraat.
Tegenwoordig wordt daar anders over gedacht. De relatie met de overledene blijft bestaan. De overledene krijgt wel een andere plaats, wordt herinnering. De emotionele energie (bijv. vermoeidheid, concentratieverlies) dat een verlies met zich meebrengt, kan nu weer gestoken worden in andere dingen. Een andere relatie bijvoorbeeld.
Het is moeilijk te zeggen op welk moment het verlies een plek in iemand leven heeft gekregen.
Mensen hebben meer of minder tijd nodig. Er bestaan geen regels hoe iemand die gemoedstoestand bereikt. Soms gaat de pijn nooit helemaal over terwijl het leven wel weer als zinvol wordt ervaren. Het is heel normaal om af en toe weer verdriet te hebben als daar aanleiding voor is. Dat hoort er gewoon bij.

Bron: Website – Landelijke Stichting Rouwbegeleiding

Kijk ook eens bij

Steun bij verlies
Wandelen met lotgenoten
Gespreksgroep

030 - 262 2244
Scroll naar boven